विदुर । जिल्ला खेलकुद विकास समिति नुवाकोटमा आइतबार भएको सेपाकताक्रोका खेलप्रेमीको भेलाले सेपाकताक्रो सङ्घ नुवाकोट गठन गरेको छ । पछिल्ला वर्षमा सेपाकताक्रोको नेपालमा लोकप्रियता बढ्दै गएको छ । नेपाल सेपाकताक्रो सङ्घ (एनएसटिए)ले देशभरि खेललाई प्रवद्र्धन गर्न महत्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ । नेपाल ओलम्पिक कमिटीले सेपाकताक्रोलाई प्राथमिकता प्राप्त खेलको रूपमा मान्यता दिएको छ र यसको विकासका लागि निरन्तर समर्थनको प्रतिबद्धता जनाएको छ ।
खेलकुद विकास समितिका अध्यक्ष विजय गुरुङको उपस्थितिमा भएको सो भेलाले समाजसेवी अक्कलबहादुर तामाङको अध्यक्षतामा सात सदस्यीय समिति गठन गरेको छ । समितिको उपाध्यक्षमा राम महर्जन, सचिवमा दस्यो तामाङ, कोषाध्यक्षमा मंगली तामाङ र सदस्यमा विष्णु थापामगर, सुनिता तामाङ, पूर्णबहादुर तामाङ रहेका छन् । सेपाकताक्रो वा सेपाकताक्रोलाई बुका बल, किक भलिबल वा फुट भलिबल पनि भनिन्छ । यो एक टोली खेल हो । यो ब्याडमिन्टन कोर्टजस्तो देखिने कोर्टमा दुईदेखि चार खेलाडीको दुई टोलीबिच रतन वा प्लास्टिकबाट बनेको बल प्रयोग गरेर खेलिन्छ । यो भलिबल र फुटभलीजस्तै छ जसमा रतन बल प्रयोग गरिन्छ र खेलाडीले बल छुन आफ्नो खुट्टा, घुँडा, काँध, छाती र टाउको मात्र प्रयोग गर्छन् ।
सेपाकताक्रोलाई प्रायः भलिबलको मिश्रण भनिन्छ, किनभने यसमा नेटको प्रयोग हुन्छ । यस खेलको आधुनिक संस्करण १९६० मा प्रस्तुत, विकसित र मानकीकृत गरिएको थियो जब मलेसिया, सिङ्गापुर, थाइल्यान्ड र म्यानमारका अधिकारीले यसको नाम र मानक नियममा सहमति जनाउन क्वालालम्पुरमा भेला भए । यसलाई पहिले सेपाकरागा जरिङ भनेर चिनिन्थ्यो र पहिलोपटक १९४५ मा पेनाङमा प्रदर्शन गरिएको थियो । यसलाई १९६५ को क्वालालम्पुरमा भएको दक्षिणपूर्वी एसियाली खेलकुदमा पदक कार्यक्रमको रूपमा प्रस्तुत गरिएको थियो । सेपाकताक्रोलाई मलेसियाको राष्ट्रिय खेल मानिन्छ । सेपाकता क्राउ अन्तराष्ट्रिय रूपमा १९८८ मा गठन भएको अन्तर्राष्ट्रिय सेपाकताक्रो फेडरेसन (आइएसटिएएफ) द्वारा शासित छ, जुन (आइएसटिएएफ) सुपरसिरिज (आइएसएस) र (आइएसटिएएफ) विश्वकप (आइडब्लुसी), मलेसियाको खिर जोहरी कप र थाइल्यान्डको किङ कपलगायतका प्रमुख अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिताको लागि जिम्मेवार छ । सेपाकताक्रो ब्रुनाई, मलेसिया र सिङ्गापुरमा सेपाकरागा भनेर चिनिने स्वदेशी खेलजस्तै देखिन्छ । मलेसियामा टाक्रा र रागो/रागा; फिलिपिन्समा सिपा; म्यानमारमा चिन्लोन; थाइल्यान्डमा टाक्रा; लाओसमा काताव र कम्बोडियामा सेक दाई भनेर चिनिन्छ । यो चीनमा कुजु, भियतनाममा काउ मे, कोरियामा जेगीचागी र जापानमा केमारीसँग सम्बन्धित भएको दाबी गरिएको छ ।
नेपालले अन्तर्राष्ट्रिय सेपाकताक्रो प्रतियोगितामा सक्रिय रूपमा भाग लिएको छ । २०२२ मा राष्ट्रिय टोलीले थाइल्यान्डको बैंककमा आयोजित ३५औँ किंग्स कप सेपाकताक्रो विश्व च्याम्पियनसिपमा प्रतिस्पर्धा गर्यो, जहाँ सराहनीय प्रदर्शन देखायो । हालै, मे २०२४ मा, नेपालले मलेसियाको क्वालालम्पुरमा आयोजित चौथो (आइएसटिएएफ) विश्व कपमा २१ देशमध्ये एकको रूपमा भाग लियो । स्थानीय प्रतिभालाई प्रोत्साहित गर्न जिल्लामा यो खेलको विस्तार गर्ने योजना रहेको सङ्घका अध्यक्ष तामाङले बताए । प्रथम विदुर खेलकुद तथा पर्यटन महोत्सव २०८१ मा यो खेल उद्घाटनको ¥यालीमा सहभागी भई प्रदर्शनी गरिएको थियो ।
